Toda luita sozial u politica conleba una luita per a parola, per imposar mensaches y cozeutos propios. En ista mida, en as decadas pasadas no nomás emos cazegau espazio politico y sozial, que tamién ideolochico. O capital y o poder han imposau os suyos discursos y muitos seutors os han feito propios. Pero deixar-se furtar a parola ye apostar por perder.
Eduardo Galeano en o suyo poema “Los nadies” en ha charrau cualcosa. “Los nadies, los ningunos, los ninguneados. Qque no profesan religiones, , sino supersticiones. Que no hacen arte, sino artesanía. Que no practican cultura, sino folklore. Que no son seres humanos, sino recursos humanos. Que no tienen cara, sino brazos. Que no tienen nombre, sino número».
Os ingresos d´os 500 indibiduos más ricos d´o planeta son parellanos a os de os 500 millons de personas más pobres. O prenzipio de basos comunicants d´Arquimedes ye aplicable tamién a las zenzias sozials: contra más riqueza acarrazan os unos, más s´esparde a pobreza dentre a resta d´a población. Bi ha ricos perque bi ha pobres. Por ixo, pretender combatir a pobreza sin luitar contra la riqueza ye un esfuerzo pordemás.
Os intreses de qui tien o poder y as riquezas y os de qui en careixen no nomás son diferents, sino que opuestos, antagonicos. Ni formamos parti d´o mesmo equipo ni remamos totz en o mesmo barco. As clases socials no son una reliquia historica. Continan existindo y ye a luita dentre ellas y d´os seutors populars contra os suyos opresors a que debuixa o curso d´a historia. En un mundo tremendament desigual, o consenso no puet estar o camín a seguir. Ta conseguir que a chusticia, a libertat y a democrazia pleguen en todas as dembas d´a vida sozial a baralla ye inebitable.
Os patrons no son “emplegadors”, sino que explotadors. O suyo obchetibo no ye creyar emplego, sino que obtener esquimen. En ixa mesma mida, a clase treballadera tampoco no ye “un achent sozial que partizipa en o prozeso productibo” sino que belún a qui le furtan a plusbalía y se marguina en o suyo treballo. Pero os treballadors y treballadoras no somos “recursos umanos”, sino que personas. Nian somos nian queremos estar cualcosa equiparable a las maquinas u os creditos bancarios. Por ixo, os direutors de recursos umanos habrían de continar clamando-se “chefes de personal”. Asinas as cosas serían más esclateras.
As desigualdatz dentre mullers y hombres no ye un problema churidico- que tamién en ye- sino que estructural deribau d´una soziedat patriarcal. A biolenzia contra las mullers no ye “domestica”, sino que masclista. Violencia domestica ye cuan belún en casa suya se fa mal contra un almario, ye esgarrañau per a suya gata u l´almenistrador le pilla d´o cuello por no bosar os rezibos d´a comunidat. Tampoco no esclareixe guaire, sino que más bien a o contrario, charrar de biolenzia “de chenero”, porque a biolenzia d´a que´n charramos no ye bidirezional, que zircula por una bía patriarcal unica.
O “decreiximento” economico no ye, por si mesmo, garra problema. Decreixer en gastos melitars y burocraticos, en consumismo y grans infraestructuras no ye malo, sino tot lo contrario. Cal decreixer pues en asabelo de cosas, y fomentar atras que son retaculando: serbizios y prestazions sozials, ozio y cultura… Por ixo, o decreiximiento que nos alticama no ye l´economico sino sozial. A fambre que afeuta a zientos de millons de personas no ye debida a la manca de birolla, sino a que ístas no puede adquirir-los por careixer d´os diners nezesarios ta mercar-los.
O planeta careix güe de capazidat de rechenerazión (materias primas, augua, tierra cautibable…) debant d´a brutal explotazión a que se le sosmete. Por ixo mesmo, o desembolique no puet estar o norte a seguir. A nuestra soziedat debe supeditar lo “economico” y o “desembolique” a la demozracia, as valors humans y sozials y l´equilibrio ecolochico, y no a o rabés. Por ixo, debant de l´ature y a crisis que nos rodía, a soluzión no ye relanzar a produzión y o consumo, sino que repartir a riqueza y o treballo existent dentre toda la poblazión.
Y que dezir d´a “seguridat ciudadana”? En atros tiempos a isto se le clamaba “orden publico”. Cuan a polizia bestiba pesaus gambetos y nomás feban que dar porrazos, se clamaba a ista policía “armada”, pero agora que ba armada dica os dients (botes de fumo, pilotas de goma, escudos, cascos…), ya no´n ye, sino que “nacional”. O mesmo pasa con l´antigo Tribunal d´Orden Publico, agora denominau Audiencia Nacional.
Lo “nacional” vende, bien siga ta rebautizar a la polizía u a foscos trebunals. Tanimientres, a l´amparo de leis antiterroristas y d´exceuzión se trancan periodicos y radios, ilegalizan formazions politicas y partius y se detienen, prozesa y condena a personas por o simple feito d´asoziar-se-ie, reunir-se u charrar. Ye curioso: en esfensa d´a democracia se retalla la mesma democracia. Aquí bi ha bella cosa que fa o burro falso.
A clase obrera ye ninguniada. Una garchola de cristal encierra a las mullers astí do se i troben. O nuestro pueblo ye puro folklore, luenga no oficial, autonomía de tres a o cuarto. A naturaleza nomás que cuenta como recurso a explotar. O prenzipal de tot, a parola, a dezisión, nos ye negada. En as fabricas, en os campos, en Madrid, Iruña, Gasteiz, *(en Zaragoza, Fraga u Calatayut bi adibimos nusatros), en as Audencias, en os meyos de comunicazión, cuan charramos con boz propia nos fan callar y nos silenzian. Nomás nos permiten que parlar con parolas ampradas, con parolas que no son as de nusatros y nusatras.
Pero a crisis ye metendo en custión o sistema y as suyas valors. As ideolochías no han muerto, sino que renaixen d´o calibo. Cal rebilcar o fuego y amortar a tele. Cal clamar a o pan, pan, a lo bin, bin, y a o ladrón, ladrón. Cal recuperar a parola, a nuestra parola. Sin ella nunca no seremos belún. Sin ella nunca no seremos libres.
Sabino Cuadra
Abogau
*Nota d´o Tradutor
Retroenllaç: Recuperar a parola | Bloglíticos